ม.มหิดล สร้างสรรค์นวัตกรรม “บอร์ดเกม The Plantstery ปริศนาพฤกษาสู้โรค” ส่งเสริมชุมชนรู้ค่า “ถุงยังชีพจากธรรมชาติ”
ทุกครั้งที่ประชาชนต้องประสบภัยทางธรรมชาติ หรือเหตุการณ์ที่นำมาซึ่งความทุกข์ร้อนยากลำบาก จะเห็นภาพการแจกจ่ายถุงยังชีพในทุกพื้นที่ทั่วประเทศ แต่ก็ยังนับว่าไม่เป็นการบรรเทาความเดือดร้อนที่ยั่งยืนเท่าการส่งเสริมให้ประชาชนได้มีแหล่งอาหารจากป่าชุมชน ซึ่งจะช่วยเยียวยาทุกชีวิตได้ทุกคราที่ต้องประสบภัยทางเศรษฐกิจ
นางสาวปัณฑารีย์ ศิริชัย นักศึกษาหลักสูตรวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาโภชนาการและการกำหนดอาหาร (หลักสูตรนานาชาติ) ซึ่งมีรองศาสตราจารย์ ดร.อุทัยวรรณ สุทธิศันสนีย์ อาจารย์ประจำสถาบันโภชนาการมหาวิทยาลัยมหิดล เป็นอาจารย์ที่ปรึกษา คือหนึ่งในความภาคภูมิใจของมหาวิทยาลัยมหิดลในฐานะ “ปัญญาของแผ่นดิน” ผู้สร้างสรรค์นวัตกรรม “บอร์ดเกม The Plantsteryปริศนาพฤกษาสู้โรค”
โดยหวังเพื่อประชาชนชาวไทยได้องค์ความรู้ และเข้าใจในประโยชน์ของพืชอาหารท้องถิ่น เพื่อการขยายผลให้เกิดการเพิ่มมูลค่าและสร้างรายได้ให้กับชุมชน และการอนุรักษ์ให้เกิดความยั่งยืนต่อไป
โดยสอดคล้องกับเป้าหมายการพัฒนาอย่างยั่งยืน (SDGs) แห่งสหประชาชาติ ข้อที่ 15 ที่ว่าด้วย “Life On Land” หรือการพัฒนาชีวิตบนบกให้เกิดความยั่งยืน
ซึ่งพืชอาหารท้องถิ่นที่หยิบยกขึ้นมาสร้างสรรค์เป็นนวัตกรรม “บอร์ดเกม The Plantstery” สามารถพบได้ในพื้นที่โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี (อพ.สธ.) ในเขตอุทยานแห่งชาติ เขื่อนศรีนครินทร์ จังหวัดกาญจนบุรี จำนวน 10 ชนิดได้แก่ พืชท้องถิ่นที่เป็นได้ทั้งอาหารและยา ที่รู้จักกันโดยทั่วไป อาทิ มะขามป้อม ไพล ผักกูด
รวมทั้งพืชอาหารท้องถิ่นอีก 7 ชนิด ที่มีคุณประโยชน์อันโดดเด่นในการลดเสี่ยงโรคไม่ติดต่อเรื้อรังที่พบมากในปัจจุบัน ได้แก่ โรคอ้วน โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง รวมทั้งโรคที่มากับวัยที่ล่วงเลย อาทิโรคอัลไซเมอร์ และโรคชรา
กลุ่มเป้าหมายเปิดกว้างทั้งสำหรับเยาวชน และบุคคลทั่วไป โดยผู้วิจัยได้ออกแบบนวัตกรรมให้เป็นไปลักษณะของ “บอร์ดเกม” จำลองสถานการณ์ที่คอยกระตุ้นให้ผู้เล่น ได้ฝึกเรียนรู้และสร้างกระบวนการทางความคิดจากความท้าทายที่ทำเป็นปริศนาให้ค้นหาคำตอบ โดยกำหนดให้ผู้เล่นแข่งกันเก็บพืชจากป่าชุมชนจำลองมาบริโภคเพื่อลดเสี่ยงโรคให้ถูกต้องและรวดเร็วที่สุด
ความสนุกสนานเกิดขึ้นระหว่างที่ผู้เล่นเก็บพืชอยู่ แล้วต้องเผชิญกับสถานการณ์ต่างๆ นานา และที่น่าสนใจ คือ การที่บอร์ดเกมเปิดโอกาสให้ผู้เล่นได้มีปฏิสัมพันธ์ระหว่างกัน ทำให้เกิดความรู้สึกอยากเล่นบอร์ดเกมต่อไปจนจบ พร้อมกับได้ความรู้จากบอร์ดเกมกลับไปด้วย
“บอร์ดเกม The Plantsteryปริศนาพฤกษาสู้โรค” สามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้ทั้งเป็นสื่อประกอบการเรียนการสอน และกิจกรรมสำหรับครอบครัว โดยนวัตกรรมดังกล่าวอยู่ระหว่างการยื่นจดทะเบียนทรัพย์สินทางปัญญา รวมทั้งการทดสอบและปรับปรุงให้สมบูรณ์ ก่อนนำไปเผยแพร่ให้สามารถนำไปใช้ให้เกิดประโยชน์ได้จริงในวงกว้างต่อไปภายในปีการศึกษา 2565 นี้
ด้วยความสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณฯ ที่ได้ทรงริเริ่มโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จะทำให้ประชาชนในชุมชนได้มี “ถุงยังชีพจากธรรมชาติ” ให้พึ่งพาอย่างยั่งยืนไปชั่วลูกชั่วหลานตราบใดที่ยังคงรู้คุณค่า และเกิดความตระหนักที่จะอนุรักษ์ให้คงอยู่สืบไป
