นายอิทธิ ศิริลัทธยากร รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เป็นประธานการประชุม “การปฏิบัติภารกิจบรรเทาปัญหาหมอกควัน ไฟป่า และฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 พื้นที่ภาคเหนือ ปี 2568” พร้อมมอบนโยบายการบูรณาการความร่วมมือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในพื้นที่ โดยมีนายราเชน ศิลปะรายะ อธิบดีกรมฝนหลวงและการบินเกษตร นายศิวกร บัวป้อง รองผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่ พร้อมด้วยผู้บริหารกรมฝนหลวงและการบินเกษตร กรมอุตุนิยมวิทยา และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เข้าร่วม เพื่อติดตามสถานการณ์ปัญหาฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 ในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่ และดูงานการปฏิบัติการฝนหลวงเพื่อบรรเทาปัญหาหมอกควันฯ บริเวณพื้นที่ภาคเหนือ
รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรฯ กล่าวว่า ไฟป่า หมอกควัน และฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 เป็นปัญหาที่ส่งผลกระทบในวงกว้าง สร้างความเดือดร้อนทั้งชีวิตความเป็นอยู่และสุขภาพของประชาชน โดยในช่วงเดือนมีนาคมและเดือนเมษายน ซึ่งเป็นฤดูกาลของการเกิดไฟป่าและมีการเผาไหม้รายวันกินพื้นที่กว้าง เป็นปัญหาที่เกิดซ้ำ ๆ โดยเฉพาะในพื้นที่ภาคเหนือ ซึ่งเกิดปัญหาไฟป่าลุกไหม้ตามธรรมชาติ เพราะสภาพภูมิประเทศเป็นภูเขาสูง และยังมีการเผาเพื่อเริ่มต้นทำการเกษตรครั้งใหม่ รวมทั้งการเผาป่า สิ่งเหล่านี้ก่อให้เกิดปัญหาหมอกควันและฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 ดังนั้น จึงจำเป็นต้องช่วยกันแก้ไขปัญหาให้เกิดเป็นรูปธรรม เพื่อบรรเทาความเดือดร้อนให้แก่ประชาชน ซึ่งการแก้ไขจะต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน โดยเฉพาะประชาชนในพื้นที่
โอกาสนี้ รมช.เกษตรฯ ได้ขึ้นบินตรวจการปฏิบัติการฝนหลวงเพื่อบรรเทาปัญหาหมอกควันฯ ด้วยการโปรยน้ำแข็งแห้ง ซึ่งเป็นแนวทางใหม่ในการแก้ปัญหาฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 ที่ริเริ่มโดยกรมฝนหลวงฯ โดยน้ำแข็งแห้งที่โปรยลงไปจะถูกพ่นเข้าสู่ชั้นบรรยากาศ เพื่อช่วยปรับลดอุณหภูมิในชั้นบรรยากาศอุณหภูมิผกผันให้ต่ำลงและเกิดช่องว่าง ทำให้ฝุ่น PM2.5 สามารถลอยขึ้นสู่ชั้นบรรยากาศที่สูงขึ้นได้อย่างรวดเร็ว วิธีการนี้จะช่วยลดความเข้มข้นของฝุ่นใกล้พื้นดินอย่างมีประสิทธิภาพ สามารถช่วยบรรเทาความเดือดร้อนของประชาชนได้ในระดับหนึ่ง
รมช.เกษตรฯ กล่าวอีกว่า ปัญหาไฟป่า หมอกควัน และฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 เป็นปัญหาที่เกิดมาอย่างต่อเนื่องยาวนาน รัฐบาลโดยกระทรวงเกษตรฯ ไม่ได้นิ่งนอนใจ และเล็งเห็นความสำคัญ โดยได้พยายามหามาตรการต่าง ๆ ในการรับมือเพื่อบรรเทาความเดือดร้อนของประชาชน โดยในวันนี้ กรมฝนหลวงฯ ได้ริเริ่มแนวทางใหม่ในการแก้ไขปัญหา ด้วยการนำน้ำแข็งแห้งมาโปรยลงในพื้นที่ที่มีปัญหาฝุ่นควัน แม้ว่าจะยังไม่สามารถแก้ไขปัญหาได้ทั้งหมด แต่ก็สามารถช่วยบรรเทาปัญหาที่เกิดขึ้นได้ในระดับหนึ่ง ซึ่งตนได้กำชับหน่วยงานต่าง ๆ ให้ช่วยกันระดมความคิด หาแนวทางรับมือกับปัญหา เพื่อให้สถานการณ์ที่เกิดขึ้นได้รับการแก้ไขอย่างยั่งยืนและมีประสิทธิภาพ
“วันนี้ได้รับฟังรายงานสถานการณ์ที่เกิดขึ้น รู้สึกเป็นห่วงพี่น้องประชาชนในพื้นที่ จึงได้กำชับให้เร่งหาวิธีแก้ไขปัญหาอย่างรวดเร็ว วันนี้เราได้ใช้น้ำแข็งแห้งที่เชียงใหม่ และยังมีแผนที่จะทำในพื้นที่อื่น ๆ อีก โดยได้มอบหมายให้จัดทำแผนแก้ไขปัญหาอย่างต่อเนื่อง ในขณะเดียวกันก็ให้เร่งประชาสัมพันธ์ให้เกษตรกรในพื้นที่ยุติการเผาตอซัง หรือวัชพืชเพื่อจะได้ช่วยลดปัญหาฝุ่นละอองที่เกิดขึ้น และเชื่อว่าปัญหาที่เกิดขึ้นจะบรรเทาเบาบางลงได้” รมช.เกษตรฯ กล่าว
อธิบดีกรมฝนหลวงและการบินเกษตร กล่าวว่า กรมฝนหลวงและการบินเกษตร ได้จัดตั้งหน่วยปฏิบัติการดัดแปรสภาพอากาศ ประจำปี 2568 ขึ้น รวม 9 หน่วยปฏิบัติการฯ เพื่อปฏิบัติการดัดแปรสภาพอากาศ ช่วยเหลือพื้นที่ที่ประสบปัญหาหมอกควันไฟป่า และฝุ่น PM2.5 สร้างความชุ่มชื้นให้กับป่าไม้ เพื่อป้องกันการเกิดไฟป่า ปัญหาหมอกควัน และปัญหาฝุ่น PM2.5 เกินเกณฑ์มาตรฐาน โดยมีแผนการตั้งหน่วยปฏิบัติการดัดแปรสภาพอากาศ ดังนี้
ช่วงที่ 1 พื้นที่กรุงเทพฯ และปริมณฑล และภาคกลาง ตั้งแต่วันที่ 2 ธันวาคม 2567 – วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2568 มีแผนการตั้งหน่วยปฏิบัติการดัดแปรสภาพอากาศ จำนวน 3 หน่วย ได้แก่ (1) หน่วยฯ จ.ระยอง (2) หน่วยฯ จ.กาญจนบุรี (3) หน่วยฯ อ.หัวหิน จ.ประจวบคีรีขันธ์/ โดยจัดเตรียมเครื่องบิน จำนวน 13 ลำ พื้นที่ภาคเหนือ ตั้งแต่วันที่ 2 ธันวาคม 2567 – วันที่ 30 เมษายน 2568 โดยมีแผนการตั้งหน่วยปฏิบัติการดัดแปรสภาพอากาศ จำนวน 4 หน่วย ได้แก่ (1) หน่วยฯ จ.เชียงใหม่ (2) หน่วยฯ จ.ตาก (3) หน่วยฯ จ.พิษณุโลก (4) หน่วยฯ จ.แพร่
ช่วงที่ 2 พื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ตั้งแต่วันที่ 22 มกราคม – วันที่ 30 เมษายน 2568 โดยมีแผนการตั้งหน่วยปฏิบัติการดัดแปรสภาพอากาศ จำนวน 2 หน่วย ได้แก่ (1) หน่วยฯ จ.อุดรธานี (2) หน่วยฯ จ.นครราชสีมา
สำหรับหน่วยปฏิบัติการดัดแปรสภาพอากาศจังหวัดเชียงใหม่ จัดตั้งภายในบริเวณสนามบินกองบิน 41 อ.เมืองเชียงใหม่ จ.เชียงใหม่ ดำเนินการปฏิบัติการดัดแปรสภาพอากาศ เพื่อบรรเทาปัญหาหมอกควัน และฝุ่นละออง PM2.5 และการบรรเทาปัญหาไฟป่า บริเวณพื้นที่ภาคเหนือ โดยมีแผนดำเนินงานและปฏิบัติการ คือ
1. การปฏิบัติการฝนหลวงเพื่อให้มีฝนตกในพื้นที่ต้องการ เพื่อเร่งกระบวนการทางธรรมชาติให้เกิดเมฆ พัฒนาและรวมตัวเป็นเม็ดฝนขนาดใหญ่ตกลงมาเป็นน้ำฝน ช่วยบรรเทาบรรเทาปัญหาหมอกควัน ฝุ่น PM2.5 รวมทั้งพื้นที่ประสบปัญหาภัยแล้ง รวมถึงการยับยั้งและบรรเทาปัญหาพายุลูกเห็บ โดยยับยั้งการพัฒนาตัวของกลุ่มเมฆที่มีขนาดใหญ่ ที่ก่อให้เกิดเป็นพายุลูกเห็บลงได้
2. การปฏิบัติการดัดแปรสภาพอากาศ ให้มีช่องในการเคลื่อนตัวของกระแสอากาศไหลขึ้นจากชั้นอากาศที่ปิดกั้นอยู่ในพื้นที่ต้องการ เพื่อเร่งกระบวนการทางธรรมชาติทำให้เกิดการหมุนเวียนของกระแสอากาศ ซึ่งจะช่วยบรรเทาบรรเทาปัญหาหมอกควัน และฝุ่นละออง PM2.5 ลงได้
3. การสนับสนุนเฮลิคอปเตอร์ของกรมฝนหลวงและการบินเกษตร ในการบูรณาการร่วมกับกองทัพภาคที่ 3 และจังหวัดเชียงใหม่ ในภารกิจการทิ้งน้ำดับไฟป่าในพื้นที่ ลาดสูงชันที่ซึ่งเจ้าหน้าที่เดินเท้าเข้าไปไม่ถึง
“กรมฝนหลวงและการบินเกษตร ขอให้ความมั่นใจว่าจะปฏิบัติภารกิจบรรเทาปัญหาหมอกควัน ไฟป่า และฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 เพื่อให้พื้นที่จังหวัดเชียงใหม่และพื้นที่ภาคเหนือมีอากาศที่ดีขึ้น ช่วยลดปัญหาที่ส่งผลกระทบต่อประชาชนมีอากาศที่ดี ซึ่งจะเป็นการส่งเสริมการท่องเที่ยว ในช่วงเทศกาลสงกรานต์ที่กำลังจะมาถึงให้ประชาชนและนักท่องเที่ยว เที่ยวอย่างปลอดภัยและมีความสุข” อธิบดีกรมฝนหลวงและการบินเกษตร กล่าว
