กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เตรียมความพร้อมการจัดงานพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญประจำปี พุทธศักราช 2565 เพื่อความเป็นสิริมงคลและบำรุงขวัญแก่เกษตรกรไทย
ดร.เฉลิมชัย ศรีอ่อน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เปิดเผย ถึงการเตรียมการจัดงานพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ประจำปีพุทธศักราช 2565 ว่า ในปีนี้ได้กำหนดวันพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ซึ่งประกอบด้วยพระราชพิธี 2 พิธีรวมกัน คือ พระราชพิธีพืชมงคล เป็นพระราชพิธีทางสงฆ์ โดยจะประกอบพระราชพิธีในพระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ในพระบรมมหาราชวัง ในวันพฤหัสบดีที่ 12 พฤษภาคม 2565 และถือเป็นวันเกษตรกรด้วยสำหรับในวันถัดมาของการประกอบพระราชพิธี คือ พระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ (วันไถหว่าน) อันเป็นพิธีพราหมณ์จะประกอบพระราชพิธีในวันศุกร์ที่ 13 พฤษภาคม 2565 ณ มณฑลพิธีท้องสนามหลวง
พระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ถือเป็นพระราชพิธีซึ่งกระทำขึ้นเพื่อความเป็นสิริมงคลและส่งเสริมบำรุงขวัญเกษตรกร เพื่อให้เกิดความมั่นใจในการเพาะปลูก โดยกำหนดจัดขึ้นในราวเดือนหกของทุกปี หรือเดือนพฤษภาคมที่มีฤกษ์ยามที่เหมาะสมต้องตามประเพณี ให้จัดขึ้นในเวลานั้นอันถือเป็นเวลาที่เหมาะสมในการเริ่มต้นฤดูกาลแห่งการทำนา
ดร.เฉลิมชัย กล่าวว่า ในปีพุทธศักราช 2565 นี้ ผู้ทำหน้าที่พระยาแรกนาคือ ดร.ทองเปลว กองจันทร์ ปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์เทพีคู่หาบทอง ได้แก่ นางสาวณัฐชยา ศรีสุขสวัสดิ์ นักวิชาการปฏิรูปที่ดินชำนาญการพิเศษ สำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม และนางสาวอาทิตยา ทองแกมแก้ว นักวิชาการเกษตรชำนาญการ กรมส่งเสริมการเกษตร เทพีคู่หาบเงิน ได้แก่ นางสาวกันยารัตน์ เศวตนันทิกุลนักทรัพยากรบุคคลชำนาญการพิเศษ สำนักงานปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ และนางสาวชลธิชาทองอ่อน นายสัตวแพทย์ชำนาญการ กรมปศุสัตว์ คู่เคียงในกระบวนแห่อิสริยยศพระยาแรกนา จำนวน 16 ราย และผู้เชิญเครื่องอิสริยยศ จำนวน 4 ราย พระโคแรกนา ได้แก่ พระโคพอ และพระโคเพียง พระโคสำรอง ได้แก่ พระโคเพิ่ม และพระโคพูล
ในปีนี้กรมการข้าวทำหน้าที่ในการจัดเตรียมพันธุ์ข้าวพระราชทานและพันธุ์พืช ซึ่งนำมาใช้ในงานพระราชพิธีฯโดยขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตนำพันธุ์ข้าวทรงปลูกในฤดูนาปี 2564 โครงการนาทดลองในโครงการส่วนพระองค์สวนจิตรลดามาใช้ในงานพระราชพิธีฯ ประจำปี 2565 ประกอบด้วย
ข้าวนาสวน 6 พันธุ์ (กข 43 จำนวน125 กิโลกรัม, กข 85 จำนวน 589 กิโลกรัม, กข 87 จำนวน 300 กิโลกรัม, ปทุมธานี 1 จำนวน 399 กิโลกรัม, ขาวดอกมะลิ 105 จำนวน 245 กิโลกรัมและ กข 6 จำนวน 70 กิโลกรัม) เมล็ดพันธุ์ข้าวเปลือกที่นำเข้าในพระราชพิธีมีน้ำหนักรวมทั้งสิ้น 1,728 กิโลกรัม และจัดเป็น “พันธุ์ข้าวทรงปลูกพระราชทาน” บรรจุในซองพลาสติกแจกจ่ายให้บรรดาพสกนิกร ประชาชนผู้สนใจ และชาวนาทั่วประเทศรับไปเป็นมิ่งขวัญและสิริมงคลในการประกอบอาชีพการเกษตรตามประเพณีนิยม เพื่อให้เป็นไปตามพระราชประสงค์สืบไป
สำหรับในปี 2565 จากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา (COVID- 19) และภายใต้มาตรการป้องกันควบคุมโรคติดเชื้อไวรัสฯ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ จึงขอความร่วมมือพี่น้องประชาชนงดการเดินทางมายังมณฑลพิธีท้องสนามหลวง เพื่อเป็นการลดความเสี่ยงของการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสฯ ดังกล่าว ทั้งนี้ ประชาชนยังสามารถติดตามรับชมการถ่ายทอดสดงานพระราชพิธีฯทางสถานีโทรทัศน์รวมการเฉพาะกิจแห่งประเทศไทย และสามารถลงทะเบียนออนไลน์ เพื่อขอรับเมล็ดพันธุ์ข้าวพระราชทาน ได้ทาง http://rice.moac.go.th หรือสแกนคิวอาร์โค้ดด้านล่าง โดยเริ่มลงทะเบียนได้ตั้งแต่บัดนี้จนถึงวันที่ 8 พฤษภาคม 2565