เมื่อ 1 เดือนที่แล้ววันที่ 5 ธันวาคม 2566 เรือสินค้า “ผิงเจียง 001” ได้บรรทุกชิ้นส่วนไก่แช่แข็งจากไทย 25 ตันจากท่าเรือเชียงแสนผ่านแม่น้ำโขงมาถึงยังด่านท่าเรือกวนเหล่ยในเขตฯ สิบสองปันนาของมณฑลยูนนาน นับเป็นการกลับมานำเข้าชิ้นส่วนไก่แช่แข็งจากไทยอีกครั้งในรอบหลายปีตั้งแต่เกิดการระบาดของโรคโควิด-19
ด่านท่าเรือกวนเหล่ย ตั้งอยู่ในตำบลกวนเหล่ย อำเภอเหมิ่งล่า เขตฯ สิบสองปันนา มณฑลยูนนาน เป็นด่านระดับประเทศของจีนประเภทที่ 1 (National First-class Port) ซึ่งอนุญาตให้มีการผ่านเข้า-ออกของชาวจีนและชาวต่างชาติ สินค้า และยานพาหนะ (เรือ) โดยในช่วงก่อนเกิดการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ด่านท่าเรือกวนเหล่ยมีประชาชนเดินทางผ่านเข้า-ออกเฉลี่ยปีละ 60,000 คน มีบริษัทขนส่งสินค้า 33 ราย เรือสินค้าที่มีระวางบรรทุกระหว่าง 300-500 ตันประมาณ 100 ลำ มีปริมาณเรือผ่านเข้า-ออกเฉลี่ยปีละ 6,000 ลำ และมีปริมาณสินค้าเข้า-ออกเฉลี่ยปีละ 270,000 ตัน โดยสินค้านำเข้าสำคัญ ได้แก่ ยางพารา ลำไยอบแห้ง เบียร์ วัสดุไม้ ชิ้นส่วนไก่แช่แข็ง และสินค้าส่งออกสำคัญ ได้แก่ แอปเปิล ทับทิม มันฝรั่ง กระเทียม รถจักรยานยนต์ เครื่องจักร โดยในปี 2562 ซึ่งเป็นปีสุดท้ายก่อนเกิดสถานการณ์โรคโควิด-19 ด่านท่าเรือกวนเหล่ยมีปริมาณสินค้าเข้า-ออกรวม 544,000 ตัน คิดเป็นมูลค่า 259 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
นอกจากนี้ ด่านท่าเรือกวนเหล่ยยังเป็น “ด่านจำเพาะเพื่อการนำเข้าเนื้อสัตว์” เพียงแห่งเดียวในมณฑลยูนนาน แต่จำกัดเฉพาะชิ้นส่วนไก่แช่แข็งประเภทเดียวเท่านั้น โดยได้เริ่มนำเข้าชิ้นส่วนไก่แช่แข็งจากไทยครั้งแรกเมื่อวันที่ 30 มีนาคม 2561 อย่างไรก็ดี ในช่วงครึ่งหลังของปี 2561 ปริมาณการนำเข้าชิ้นส่วนไก่แช่แข็งจากไทยได้ลดลงอย่างมาก เนื่องจากผู้ส่งออกไทยได้เปลี่ยนไปใช้ด่านท่าเรือในมณฑลภาคตะวันออกของจีนซึ่งมีระบบขนส่งที่สะดวกและต้นทุนต่ำกว่า กอปรกับในช่วงดังกล่าว โรงฆ่าสัตว์ปีกในไทยที่ผ่านการรับรองจาก AQSIQ มีเพียง 7 แห่ง จึงมีกำลังการผลิตไม่เพียงพอต่อความต้องการของตลาดจีน ทั้งนี้ ในช่วง ปี 2562 จนถึงต้นปี 2563 การนำเข้าชิ้นส่วนไก่แช่แข็งจากไทยผ่านท่าเรือกวนเหล่ยได้เพิ่มสูงขึ้น เนื่องจากมีจำนวนโรงฆ่าสัตว์ปีกในไทยที่ผ่านการรับรองให้สามารถส่งออกไปจีนได้เพิ่มขึ้นเป็น 22 แห่ง อย่างไรก็ตาม ข้อมูลของทางการจีนรายงานว่า ปัจจุบันมีโรงฆ่าสัตว์ปีกในไทยที่ผ่านการรับรองให้สามารถส่งออกไปจีนได้เพียง 20 แห่ง
ทั้งนี้ มณฑลยูนนานได้ประกาศให้ด่านท่าเรือกวนเหล่ยระงับการขนส่งสินค้าและประชาชนตั้งแต่วันที่ 31 มีนาคม 2563 เนื่องจากสถานการณ์การระบาดของโรคโควิด-19 โดยด่านท่าเรือกวนเหล่ยได้เริ่มกลับมานำเข้าสินค้าอีกครั้งเมื่อวันที่ 17 กันยายน 2566 แต่ยังคงยกเว้นการนำเข้าชิ้นส่วนไก่แช่แข็ง จนล่าสุดได้กลับมานำเข้าชิ้นส่วนไก่แช่แข็งจากไทยอีกครั้งเมื่อวันที่ 5 ธันวาคม 2566
จากสถิติพฤติกรรมผู้บริโภคของจีน พบว่า ปี 2565 ชาวจีนบริโภคเนื้อไก่และผลิตภัณฑ์จากไก่เฉลี่ยคนละ 14.61 กิโลกรัม โดยมีการนำเข้าชิ้นส่วนไก่แช่แข็งกว่า 1.30 ล้านตัน โดยเฉพาะในส่วนที่เกี่ยวข้องกับประเทศไทย ในช่วง 5 เดือนแรกของปี 2566 จีนมีการนำเข้าชิ้นส่วนไก่แช่แข็งเพิ่มขึ้น 1 เท่าเมื่อเปรียบเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน
ในอนาคต คณะกรรมการบริหารเขตการค้าชายแดนกวนเหล่ยจะผลักดันให้ด่านท่าเรือกวนเหล่ยสามารถนำเข้าเนื้อสัตว์ประเภทอื่นเพิ่มเติม เช่น เนื้อหมูและเนื้อวัว รวมทั้งพัฒนาเป็น “ด่านจำเพาะเพื่อการนำเข้าผลไม้” “ด่านจำเพาะเพื่อการนำเข้าสินค้าธัญพืช” และ “ด่านจำเพาะเพื่อการนำเข้าสินค้าประมงแช่เย็น” ซึ่งจะเป็นการเพิ่มโอกาสให้แก่ผู้ประกอบการไทยในการส่งออกสินค้าไปจีนได้หลากหลายประเภทมากขึ้น
ที่มา: ศูนย์ข้อมูลเพื่อธุรกิจไทยในจีน
