แปลงใหญ่มะเขือเทศเต่างอย ตัวอย่างผลสำเร็จยกระดับแปลงใหญ่ ด้วยเกษตรสมัยใหม่และเชื่อมโยงตลาด สร้างรายได้ 8,760,000 บาทต่อปี
ดร.ทัศนีย์ เมืองแก้ว รองเลขาธิการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยถึงผลสำเร็จ โครงการยกระดับแปลงใหญ่ด้วยเกษตรสมัยใหม่และเชื่อมโยงตลาด กรณีแปลงใหญ่มะเขือเทศ ตำบลเต่างอย อำเภอเต่างอย จังหวัดสกลนคร ซึ่งนับเป็นอีกหนึ่งตัวอย่างกลุ่มแปลงใหญ่ที่เข้มแข็งและประสบความสำเร็จ โดยสมาชิกกลุ่มเกษตรกรแปลงใหญ่มะเขือเทศตำบลเต่างอย มีความสามัคคี ร่วมกันบริหารจัดการกลุ่ม สร้างรายได้เพิ่มด้วยมาตรฐานสินค้าเกษตร และประยุกต์ใช้เทคโนโลยีเครื่องจักรกลทางการเกษตรที่เหมาะสมกับพื้นที่
จากการติดตามผลการดำเนินโครงการฯ โดย สศก. ได้ร่วมกับสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) ในนามคณะอนุกรรมการติดตามโครงการภายใต้แผนงานสร้างความเข้มแข็งแก่เศรษฐกิจฐานราก โครงการยกระดับแปลงใหญ่ด้วยเกษตรสมัยใหม่และเชื่อมโยงตลาด ซึ่งร่วมกันลงพื้นที่แปลงใหญ่มะเขือเทศ ตำบลเต่างอย อำเภอเต่างอย จังหวัดสกลนคร ระหว่างวันที่ 20 – 21 ธันวาคม 2565 พบว่า เดิมเกษตรกรในพื้นที่เพาะปลูกข้าวเป็นหลักต่อมาสมาชิกได้รวมกลุ่มเพาะปลูกมะเขือเทศเป็นรายได้เสริมในช่วงหลังฤดูทำนา และก่อตั้งเป็นกลุ่มแปลงใหญ่มะเขือเทศเมื่อปี 2559 ซึ่งตลอดช่วง 5 ปีที่ผ่านมา (ปี 2559 – 2563) เกษตรกรประสบปัญหาด้านการบริหารจัดการแปลงเพาะปลูกมะเขือเทศหลังการเก็บเกี่ยวข้าวที่ไม่ทันต่อรอบการผลิตและผลผลิตมะเขือเทศไม่ได้คุณภาพมาตรฐานตามที่ผู้ประกอบการต้องการ
ต่อมาในปี 2564 กลุ่มได้รับการพัฒนาต่อยอดในเชิงธุรกิจเกษตร ตามโครงการยกระดับแปลงใหญ่ด้วยเกษตรสมัยใหม่และเชื่อมโยงตลาด และจดทะเบียนเป็น “ห้างหุ้นส่วนจำกัด วิสาหกิจชุมชนแปลงใหญ่มะเขือเทศตำบลเต่างอย” มีสมาชิกกลุ่ม 146 ราย พื้นที่เพาะปลูกรวม 300 ไร่ โดยได้รับการสนับสนุนเครื่องจักรกลทางการเกษตร จากโครงการฯ อาทิ รถแทรกเตอร์ รถเกี่ยวนวดข้าว เทเลอร์ลากจูง และเครื่องอัดฟาง ซึ่งกลุ่มมีระบบการบริหารจัดการที่ชัดเจน ดำเนินการในเชิงธุรกิจเกษตรผ่านคณะกรรมการบริหารงานในด้านต่าง ๆ ให้บริการเครื่องจักรกลทางการเกษตรแก่สมาชิกในราคาที่ถูกกว่าท้องตลาด ช่วยให้เกษตรกรสามารถเก็บเกี่ยวข้าวและเตรียมแปลงเพาะปลูกมะเขือเทศได้ทันต่อรอบการผลิต ต้นอ่อนมะเขือเทศสามารถเจริญเติบโตได้ดีขึ้นและไม่ได้รับความเสียหาย
รวมทั้งปรับเปลี่ยนวิธีการปลูกมาทำค้างปลูกมะเขือเทศ (ราวเชือกปลูกเพื่อไม่ให้ต้นล้มและช่วยให้ฉีดสารบำรุงได้ทั่วถึง ผลผลิตไม่เสียหาย) โดยหลังเข้าร่วมโครงการฯ เกษตรกรมีต้นทุนการผลิตเฉลี่ย 5,000 บาทต่อไร่ จากเดิม 6,000 บาทต่อไร่ (ลดลง 1,000 บาทต่อไร่ หรือร้อยละ 16.67) ผลผลิตเพิ่มขึ้นเป็น 12 ตันต่อไร่ จากเดิม 5 ตันต่อไร่ (เพิ่มขึ้น 7 ตันต่อไร่ หรือร้อยละ140) ภาพรวมกลุ่มแปลงใหญ่มะเขือเทศเต่างอย สามารถผลิตมะเขือเทศได้ในปริมาณ 1,752 ตันจากเดิม 730 ตัน (เพิ่มขึ้น 1,022 ตัน หรือร้อยละ140) เกษตรกรจำหน่ายผลผลิตได้ในราคา 5 บาทต่อกิโลกรัม จนสร้างรายได้หลักให้กับกลุ่มมากถึงปีละ 8,760,000 บาทต่อปี หรือเฉลี่ยรายละ 60,000 บาทต่อปี
นอกจากนี้ ทางกลุ่มยังมีการทำข้อตกลงซื้อขายผลผลิต (MOU) ร่วมกับโรงงานหลวงสำเร็จรูปที่ 3 (เต่างอย) จังหวัดสกลนคร มีการบริหารจัดการกลุ่มดำเนินการระดมหุ้นออมทรัพย์และปันผลให้สมาชิก และมีแนวทางดูแลสิ่งแวดล้อมร่วมกัน โดยการลดการเผาตอซังข้าว พัฒนาพื้นที่รกร้างภายในวัด ซ่อมแซมถนนที่ชำรุดในชุมชน ส่งผลให้สภาพแวดล้อมดีขึ้นและเกิดความสามัคคีในชุมชน ปัจจุบันเกษตรกรสมาชิกของกลุ่มได้รับรองมาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีที่เหมาะสม (GAP) แล้ว จำนวน 131 ราย โดยในระยะต่อไป ทางกลุ่มมีแนวคิดในการแปรรูปมะเขือเทศเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับผลผลิต และเพิ่มช่องทางการจำหน่ายผลผลิตแปรรูปผ่านทางออนไลน์มากขึ้นสำหรับท่านที่สนใจข้อมูลการผลิตมะเขือเทศของกลุ่มแปลงใหญ่ตำบลเต่างอย ในการสร้างอาชีพ เสริมรายได้ สามารถสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ นายประธาน วิดีสา เบอร์โทรศัพท์ติดต่อ 092 396 7495 ซึ่งยินดีให้คำปรึกษาเกษตรกรทุกท่าน
