Facebook : กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ Live รายการ “เกษตร…ต่อยอด” โดย นายกฤษ อุตตมะเวทิน รองอธิบดีกรมส่งเสริมการเกษตร และนางอรุณี ยะโย ประธานกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรบ้านนากอ อำเภอยี่งอ จังหวัดนราธิวาส (สถาบันเกษตรกรดีเด่นประเภทกลุ่มแม่บ้านเกษตรกร ประจำปี พ.ศ. 2566)
นายกฤษ อุตตมะเวทิน รองอธิบดีกรมส่งเสริมการเกษตร กล่าวว่า กรมส่งเสริมการเกษตรได้เดินหน้าหนุนการแปรรูปผลไม้ท้องถิ่น ยกลูกหยีบูโดอบแห้ง จังหวัดนราธิวาส เป็นผลิตภัณฑ์เด่น สร้างงาน สร้างรายได้ให้ชุมชน พร้อมสนับสนุนปัจจัยการผลิต มาตรฐานสินค้า และตลาดออนไลน์
กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรบ้านนากอ ตำบลจอเบาะ อำเภอยี่งอ จังหวัดนราธิวาส ถือเป็นหนึ่งตัวอย่างของกลุ่มส่งเสริมอาชีพที่ประสบความสำเร็จอย่างสูงในการนำผลไม้ท้องถิ่นมาแปรรูปเพื่อเพิ่มมูลค่า โดยมีผลิตภัณฑ์เด่นคือ ลูกหยีบูโดอบแห้ง สามารถสร้างงาน สร้างรายได้ให้กับสมาชิกในกลุ่มไม่ต่ำกว่าวันละ 300-500 บาทต่อคน จนมีการพัฒนายกระดับเป็นวิสาหกิจชุมชน
ปัจจุบันมีสำนักงานเกษตรจังหวัดนราธิวาสและสำนักงานเกษตรอำเภอยี่งอ เข้าให้การสนับสนุนด้านการผลิตให้ได้ตามมาตรฐานสินค้า การทำการตลาดแบบออนไลน์ การประชาสัมพันธ์สินค้า การสนับสนุนปัจจัยการผลิต การสร้างความเข้มแข็งของกลุ่ม และการสนับสนุนให้สมาชิกที่มีประสบการณ์ หรือทักษะสูง ได้เป็นวิทยากรบรรยายความรู้ขยายผล สร้างแรงบันดาลใจให้กับกลุ่มอื่น ๆ ต่อไป
ด้านนางอรุณี ยะโย ประธานกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรบ้านนากอ กล่าวถึงแนวคิดการจัดตั้งกลุ่มว่า ชาวบ้านส่วนใหญ่มีอาชีพทำสวนยางพารา และรับจ้างทั่วไป แต่ในช่วงปี 2555 ประสบปัญหาราคาผลผลิตตกต่ำ มีรายได้ไม่เพียงพอเลี้ยงดูครอบครัว จึงคิดหารายได้เสริมด้วยการรวมกลุ่มกันแปรรูปผลไม้ในท้องถิ่น เช่น ลองกอง ทุเรียน มังคุด รวมทั้งลูกหยี ซึ่งเป็นไม้ผลที่มีปลูกในชุมชนมาช้านาน
จากนั้นก็ได้รับการสนับสนุนถ่ายทอดองค์ความรู้ในการแปรรูปผลผลิตจากกรมส่งเสริมการเกษตร ทำให้ทางกลุ่มได้มุ่งมั่นพัฒนาผลิตภัณฑ์ลูกหยี จนกลายเป็นผลิตภัณฑ์เด่นช่วยสร้างรายได้ให้กับสมาชิก และเครือข่ายในพื้นที่เป็นกอบเป็นกำ จนเกิดเป็นกลุ่มแม่บ้านชายแดนใต้ที่มีความมั่นคงยั่งยืน และได้รับรางวัลต่าง ๆ มากมาย เช่น อย.ควอลิตี้ อวอร์ด กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรดีเด่นระดับจังหวัดและระดับเขต รางวัลรองชนะเลิศกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรดีเด่นระดับประเทศ โดยผลิตภัณฑ์ของกลุ่มผ่านการรับรองมาตรฐานฮาลาล (03401/2561) และมาตรฐานสินค้าโอท็อป ปัจจุบันมีสมาชิก จำนวน 20 คน มีเงินทุนเวียนประมาณ 600,000 บาท
นอกจากนี้ กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรบ้านนากอ ยังมีแนวคิดในการอนุรักษ์ต้นหยี ด้วยการนำเมล็ดลูกหยีที่เหลือทิ้งจากกระบวนการแปรรูปมาเพาะปลูกในพื้นที่ของหมู่บ้าน เพื่อให้ต้นหยียังคงอยู่ในหมู่บ้านและสร้างรายได้ต่อไปจนถึงรุ่นลูกรุ่นหลาน และเพื่อให้นักท่องเที่ยวได้มีส่วนร่วมในการปลูกต้นหยีและเป็นการประชาสัมพันธ์ต้นหยีให้เป็นที่รู้จักมากขึ้น
ตามคำขวัญของชุมชนที่ว่า “รักบ้านเกิดเที่ยวบ้านเกิด เที่ยวชุมชนธรรมชาติฝายโต๊ะแก ต้นหยี 100 ปี ไม้ถิ่นแห่งเทือกเขาบูโด” และ “กินผลไม้ 100 ปี กินลูกหยีบูโด”
รวมทั้งส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงเกษตรฝายโต๊ะแก ซึ่งเป็นโครงการอันเนื่องพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
ปัจจุบัน ผลิตภัณฑ์ของกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรบ้านนากอ มีหลายชนิด ทั้งลูกหยีกวนไร้เมล็ด ลูกหยีกวนน้ำผึ้งไร้เมล็ด ลูกหยีคลุกน้ำตาล น้ำลูกหยี ลูกหยีแกะเปลือก ลูกหยีไม่แกะเปลือก กล้วยอบน้ำผึ้งพลังงานแสงอาทิตย์ ส้มแขกตากแห้ง น้ำผึ้งแท้เขาบูโด กล้วยฉาบ กล้วยกวน ทุเรียนกวน และ มังคุดกวน รวมทั้งทางกลุ่มยังรับจัดกระเช้าของขวัญจากผลิตภัณฑ์ลูกหยี เพื่อเป็นของขวัญของฝาก
ส่วนผู้ที่สนใจผลิตภัณฑ์ทางกลุ่มมีช่องทางการจำหน่ายหลายช่องทางได้แก่ Facebook : อรุณี ตุ๊ก, Facebook Page : ลูกยีบูโด Lookyee Budo, www.ตลาดเกษตรกรออนไลน์.com หรือโทร : 080 8671063, 081 2769921