สำนักงานศุลกากรจีนเปิดเผยสถิติการส่งออกเมล็ดกาแฟในช่วงครึ่งแรกของปี 2565 พบว่า มณฑลยูนนานมีปริมาณการส่งออกเมล็ดกาแฟกว่า 18,000 ตัน เพิ่มขึ้นจากช่วงเดียวกันของปีก่อน 2.3 เท่า โดยมีตลาดส่งออกหลักได้แก่ ยุโรป อาเซียน สหรัฐอเมริกาและตะวันออกกลาง
นอกจากปริมาณการส่งออกที่เพิ่มขึ้นแล้ว ราคาเมล็ดกาแฟก็ปรับตัวสูงขึ้นเช่นกัน จากราคาเฉลี่ยกิโลกรัมละ 23.4 หยวนในปี 2564 ได้ปรับเพิ่มขึ้นเป็นเฉลี่ยกิโลกรัมละ 32 หยวนในในช่วงครึ่งแรกของปี 2565
ปัจจัยที่ทำให้ปริมาณการส่งออกและราคาส่งออกของเมล็ดกาแฟจากมณฑลยูนนานมีทิศทางเติบโตเป็นบวกมีหลายประการ ได้แก่ อัตราค่าบริการขนส่งทางเรือปรับตัวลดลง ช่วยให้ต้นทุนในการส่งออกลดลง
โดยที่การส่งออกเมล็ดกาแฟพึ่งพาการขนส่งทางเรือเป็นหลัก แต่ปี 2564 ค่าบริการขนส่งทางเรือได้ปรับสูงขึ้นและตู้คอนเทนเนอร์ก็ไม่เพียงพอต่อความต้องการ ส่งผลให้ผู้ส่งออกเมล็ดกาแฟมีต้นทุนเพิ่มขึ้นและมีกำไรลดลง ผู้ส่งออกจึงได้ลดปริมาณการส่งออกเมล็ดกาแฟผลผลิตเมล็ดกาแฟในตลาดโลกลดลง ประเทศในภูมิภาคอเมริกาใต้ซึ่งเป็นแหล่งผลิตกาแฟที่สำคัญของโลก โดยเฉพาะประเทศบราซิล ประสบปัญหาภัยแล้ง ทำให้อุตสาหกรรมเพาะปลูกกาแฟได้รับผลกระทบอย่างหนักและอุปทานเมล็ดกาแฟลดลง จึงเป็นผลให้ราคาเมล็ดกาแฟในตลาดโลกปรับตัวสูงขึ้น และตลาดกาแฟโลกต้องการเมล็ดกาแฟจากมณฑลยูนนานเพิ่มสูงขึ้นตั้งแต่เดือนพฤษภาคม 2565
มณฑลยูนนานเป็นแหล่งผลิตเมล็ดกาแฟที่ใหญ่ที่สุดของจีน คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 98 ของผลผลิตทั้งหมดของจีน โดยพื้นที่เพาะปลูกส่วนใหญ่ตั้งอยู่ทางภาคตะวันตกและภาคใต้ของมณฑลยูนนาน ได้แก่ เมืองผูเอ่อร์ เมืองเป่าซาน เมืองหลินชาง เขตฯ เต๋อหง และเขตฯ สิบสองปันนา โดยเฉพาะเมืองผูเอ่อร์ที่มีปริมาณผลผลิตเมล็ดกาแฟกว่าร้อยละ 50 ของจีน
แม้ขณะนี้จะยังไม่ถึงฤดูเก็บเกี่ยวผลผลิตเมล็ดกาแฟของมณฑลยูนนานซึ่งปกติจะอยู่ในช่วงเดือนพฤศจิกายนของทุกปี แต่ปัจจุบันก็มีลูกค้าจากต่างประเทศสอบถามราคา ปริมาณ คุณภาพ และเกรดของเมล็ดกาแฟของมณฑลยูนนานเข้ามาอย่างต่อเนื่องโดยราคารับซื้อเมล็ดกาแฟในตลาดล่วงหน้านิวยอร์กก็มีแนวโน้มที่น่าพอใจ
สำหรับประเทศไทยซึ่งคนไทยนิยมบริโภคกาแฟเป็นอย่างมาก ก็มีการนำเข้าเมล็ดกาแฟจากมณฑลยูนนานเช่นกัน โดยในปี 2562 ซึ่งเป็นปีก่อนเกิดการระบาดของโรคโควิด-19 ไทยนำเข้าเมล็ดกาแฟจากมณฑลยูนนานเพียง 52,573 ดอลลาร์สหรัฐ
ต่อมาในปี 2563 ได้เพิ่มขึ้นเป็น 143,736 ดอลลาร์สหรัฐ ขณะที่ในปี 2564 ไม่มีสถิติการนำเข้า อย่างไรก็ตาม ในช่วง 8 เดือนแรกของปี 2565 ไทยมีการนำเข้าเมล็ดกาแฟจากมณฑลยูนนานมากเป็นประวัติการณ์ด้วยมูลค่า 5,095,653 ดอลลาร์สหรัฐ
ขณะเดียวกัน ผู้บริโภคชาวมณฑลยูนนานก็ชื่นชอบผลิตภัณฑ์กาแฟสำเร็จรูปของไทย ทำให้การส่งออกกาแฟสำเร็จรูปของไทยไปยังมณฑลยูนนานมีมูลค่าเพิ่มขึ้นต่อเนื่อง จาก 159,173 ดอลลาร์สหรัฐในปี 2562 เติบโตไปถึง 650,987 ดอลลาร์สหรัฐในช่วง 8 เดือนแรกของปี 2565 ทำให้เมล็ดกาแฟของมณฑลยูนนานและผลิตภัณฑ์กาแฟสำเร็จรูปของไทยกลายเป็นสินค้าชนิดใหม่ของการค้าไทย-ยูนนานที่มีอนาคตสดใสน่าจับตามองและมีลักษณะส่งเสริมรูปแบบ “การค้าสองทาง” ระหว่างไทยกับมณฑลยูนนานอย่างยั่งยืน
ที่มา ศูนย์ข้อมูลเพื่อธุรกิจไทยในจีน