“ร่มบ่อสร้าง” (Bor Sang Umbrela) หมายถึง ร่มที่ผลิตในเขตอำเภอดอยสะเก็ดและอำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งทำจากผ้าฝ้าย ผ้าแพร ผ้าดิบ ร่มทำจากกระดาษสา หุ้มบนโครงไม้ไผ่ ที่มีตั้งแต่ขนาดเล็กถึงขนาดใหญ่ มีสีสันงดงาม และมีการวาดลวดลายต่างๆ บนร่ม เช่น ลายดอกไม้ ลายนก ลายไทย ตามกรรมวิธีที่สืบทอดต่อกันมา ร่มบ่อสร้างใช้ได้ทั้งกันฝนและกันแดด กรมทรัพย์สินทางปัญญา ประกาศให้ขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (GI) “ร่มบ่อสร้าง” เมื่อวันที่ 9 มีนาคม 2552
ประวัติความเป็นมา
เมื่อประมาณเกือบสองร้อยปีมาแล้ว พระอินถาจากสำนักวัดบ่อสร้างเดินธุดงค์ใกล้ชายแดนพม่า ได้มีชาวพม่านำกลดมาถวาย ท่านพิจารณาเห็นว่ากลดดังกล่าวสะดวกในการใช้และป้องกันได้ทั้งแดดและฝน จึงเดินทางเข้าไปไปในพม่าศึกษาวิธีทำกลด และการทำร่มจากกกระดาษสา นำมาถ่ายทอดให้กับชาวบ้านบ่อสร้าง จึงได้ผลผลิตออกมาสวยงาม สร้างชื่อเสียงอย่างรวดเร็ว และเป็นอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ขึ้น กลายมาเป็นหมู่บ้านบ่อสร้าง ซึ่งเป็นแหล่งภูมิศาสตร์ที่ผลิตร่มบ่อสร้างที่มีชื่อเสียง จนมีคำพูดว่า บ่อสร้างกางจ้อง และเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญของจังหวัดเชียงใหม่จากนครเวียงพิงค์ในอดีตจนถึงเมืองเชียงใหม่ในปัจจุบัน แสดงถึงความเจริญรุ่งเรื่องของล้านนา ศิลปวัฒนธรรม การแต่งกายขนบธรรมเนียมประเพณี กริยามารยาทของสาวเหนือ ที่งดงาม พูดจาไพเราะ อู้คำเมืองอันแสนหวาน ปั่นจักรยานกางร่มสีสันสดใส จนกลายเป็นสัญญลักษณ์ของชาวเหนือเมืองเชียงใหม่ ที่แม่หญิงปั่นจักรยานและกางร่ม เป็นภาพที่น่าประทับใจยิ่ง
จากปัจจัยทางธรรมชาติและปัจจัยจากมนุษย์ ทำให้ร่มบ่อสร้างที่ผลิตขึ้นในแหล่งภูมิศาสตร์นี้ มีลักษณะที่แตกต่างจากร่มที่ผลิตจากที่อื่น คือ มีรูปทรงสวยงาม ส่วนประกอบต่างๆ ของร่ม มีความเรียบร้อย กรรมวิธีการผลิตแม่นยำและประณีตใช้วัสดุที่มีคณภาพดี ร่มบ่อสร้างจึงเป็นร่มที่ทำจากไม้ไผ่เหลากลึงอย่างละเอียดสวยงาม หุ้มด้วยผ้าหรือกระดาษ สีสันสดใส มีลวดลายโดดเด่น
ร่มบ่อสร้าง สินค้าพื้นเมืองจังหวัดเชียงใหม่ ยังคงเป็นเอกลักษณ์ที่ทำให้นักท่องเที่ยวชื่นชอบและสะดุดตาจนกลายเป็นสินค้า OTOP ประจำจังหวัดเชียงใหม่มาจนถึงปัจจุบัน โดยมีนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติหลายคนที่ตั้งใจเดินทางมาประเทศไทยเพื่อมาดูวิธีการทำร่มบ่อสร้าง และซื้อสินค้านี้กลับไปยังประเทศของตนเอง จนทำให้ร่มบ่อสร้างของไทยนั้น เป็นสินค้าที่โด่งดังและมีชื่อเสียงอย่างมากในหลายประเทศทั่วโลก
นอกจากนี้แล้ว ร่มบ่อสร้างนั้น ยังเป็นสินค้าที่ช่วยในการดำรงชีพของกลุ่มชาวบ้านมากมายในบ้านบ่อสร้าง เป็นทั้งการส่งเสริมภูมิปัญญาท้องถิ่น การสร้างรายได้ การรักษาเอกลักษณ์ความเป็นไทย และยังเป็นการเพิ่มมูลค่าให้กับสิ่งของได้อีกด้วย ดังนั้นก็ไม่น่าแปลกใจเลยว่า ทำไมสินค้าดี ๆ ของไทยจึงสามารถเอาชนะใจคนไทยและต่างประเทศได้จนผ่านมาหลายสิบปี ร่มบ่อสร้างก็ยังคงเป็นสินค้าที่มีการพูดถึงและถามหาจากชาวต่างชาติที่มาเยี่ยมชมประเทศไทยอยู่อย่างไม่ขาดสาย
