“ชาเชียงราย” (Chiang Rai Tea) หมายถึง ผลิตภัณฑ์ชาเขียวและชาอู่หลง ที่ได้จากพันธุ์ชาอัสสัมและพันธุ์ชาจีน โดยปลูกและผลิตตามกรรมวิธีเฉพาะตามหลักการผลิตชา ในพื้นที่อำเภอเมือง อำเภอแม่สรวย อำเภอเวียงป่าเป้า อำเภอแม่ลาว อำเภอแม่จัน อำเภอแม่ฟ้าหลวง อำเภอเชียงของ อำเภอเวียงเชียงเชียงรุ้ง และอำเภอเชียงแสน ของจังหวัดเชียงราย ทั้งนี้กรมทรัพย์สินทางปัญญา ประกาศให้ขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ ( GI ) ” ชาเชียงราย” เมื่อวันที่ 30 มิถุนายน พ.ศ.2558
กระบวนการผลิต
การปลูก
(1) คัดเลือกต้นพันธุ์ที่สมบูรณ์แข็งแรง ให้ผลผลิตสูง ปราศจากโรคแมลง
(2) การเตรียมพันธุ์ใช้การปักชำกิ่ง และ/หรือการเพาะเมล็ด
(3) พื้นที่ปลูกอยู่ในระดับความสูงตั้งแต่ 350 – 2,000 เมคร เหนือระดับน้ำทะเล
(4) ระยะปลูกชาอัสสัม ระหว่างต้นประมาณ 1.0 เมตร x ระหว่างแถวประมาณ 1.5 เมตร หรือตามความเหมาะสมของสภาพพื้นที่
(5) ระยะปลูกชาจีน ระหว่างต้นประมาณ 0.5 เมตร x ระหว่างแถวประมาณ 1.5 เมตร หรือตามความเหมาะสมของสภาพพื้นที่
การดูแลรักษา
(1) กำจัดวัชพืชระหว่างแถว
(2) ใส่ปุ๋ยบำรุง และให้น้ำตามความเหมาะสมของสภาพพื้นที่
(3) ตัดแต่งควบคุมทรงพุ่มให้สะดวกในการเก็บเกี่ยว เพื่อให้ดันชาเกิดยอดใหม่และเพื่อให้มีผลผลิตมากขึ้น
ลักษณะภูมิประเทศ จังหวัดเชียงรายมีลักษณะพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นเทือกเขาสูง อยู่ในระดับความสูงตั้งแต่ 350 – 2,000 เมตร เหนือระดับน้ำทะเล สภาพพื้นที่ส่วนใหญ่มีความลาดเอียง เชิงเขา เนินเขา เหมาะกับการปลูกชา ลักษณะดินเป็นดินร่วนและดินร่วนปนทราย การซึมซับของน้ำอยู่ในระดับปานกลาง แร่ธาตุต่างๆ เช่น ในโตรเจน ฟอสฟอรัส โพแทสเซียม เป็นต้นลักษณะภูมิอากาศ ด้วยสภาพพื้นที่เป็นเทือกสูงทำให้ได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมจากทะเลน้อยมาก ทำให้ฤดูร้อนและฤดูหนาวมีอุณหภูมิต่ำ ฤดูหนาวเดือนธันวาคมอุณหภูมิเฉลี่ย 8.7 องศาเซลเชียส และฤดูร้อนเดือนเมษายนอุณหภูมิเฉลี่ย 36.4 องศาเซลเซียส อุณหภูมิเฉลี่ยทั้งปี 27.6 องศาเซลเซียส ความชื้นสัมพัทธ์เฉลี่ยร้อยละ 76 ปริมาณน้ำฝนเฉลี่ย 1,752
มิลลิเมตรต่อปี ด้วยลักษณะทางภูมิศาสตร์ดังกล่าว ของจังหวัดเชียงรายเหมาะอย่างยิ่งกับการปลูกชาและชาที่ปลูกและผลิตในจังหวัดเชียงรายเป็นชาที่มีลักษณะเฉพาะแตกต่างจากที่อื่น
ประวัติความเป็นมา
จังหวัดเชียงรายเป็นจังหวัดที่อยู่เหนือสุดของประเทศไทย โดยพื้นที่ป่าบนภูเขาสูงเป็นแหล่งกำเนิดของต้นชามานานนับร้อยปี แต่การเริ่มพัฒนาชาเชียงรายเริ่มในปี พ.ศ 2517 โดยฝ่ายรักษาความมั่นคงของชาติได้เริ่มโครงการปลูกชาในแปลงสาธิด ต่อมาในปี พ.ศ.2518 พลเอก เกรียงศักดิ์ ชมะนันท์ ได้มอบพันธุ์ชาจากไต้หวันให้ นายพลต้วน ซี เหวิน เพื่อปลูกที่คอยแม่สลอง และได้มีการขยายพันธุ์และนำชาจีนพันธุ์ต่างๆ ไปปลูกยังพื้นที่อื่นๆ ของจังหวัดเชียงราย ทำให้การปลูกชาในจังหวัดเชียงรายขยายตัวมากขึ้น และในปี พ.ศ.2547 จังหวัดเชียงรายได้กำหนดให้ชาเป็นพืชยุทธศาสตร์หลักของจังหวัด และผลักดันให้เชียงรายเป็นศูนย์กลางการผลิดชาของประเทศ ปัจจุบันจังหวัดเชียงรายมีพื้นที่ปลูกและผลิตชาอันดับหนึ่งของประเทศ มีโรงงานและเทคโนโลยีที่ทันสมัย มีผู้เชี่ยวชาญที่สามารถผลิดชาคุณภาพดีเป็นที่ต้องการของตลาดชาทั้งในและต่างประเทศ ทำให้ชาเชียงรายเป็นพืชเศรษฐกิจที่สำคัญของจังหวัดเชียงราย
