“สับปะรดห้วยมุ่น” (Pineapple Hauymon) หมายถึง สับปะรดพันธุ์ปัตตาเวีย ที่มีผิวบาง ตาตื้น เนื้อหนานิ่ม สีเหมือนน้ำผึ้ง รสชาติหวานหอม ฉ่ำน้ำ ไม่ระคายลิ้น ซึ่งปลูกในเขตพื้นที่ตำบลห้วยมุ่นและตำบลน้ำไผ่ ของอำเภอน้ำปาด จังหวัดอุตรดิตถ์ โดยกรมทรัพย์สินทางปัญญาประกาศขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (GI ” สับปะรดห้วยมุ่น” เมื่อวันที่ 13 มิถุนายน 2555 โดยผู้ยื่นคำขอได้แก่จังหวัดอุตรดิตถ์
“สับปะรดห้วยมุ่น”จะเริ่มให้ผลผลิตเมื่อต้นมีอายุ 1 ปีขึ้นไป และจะให้ผลผลิตไปเรื่อยๆ ต้นสับปะรดจะมีอายุประมาณ 5 – 6 ปี ช่วงเก็บเกี่ยวในฤดูตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน – มกราคม และกลางเดือนเมษายน -กรกฎาคม ช่วงเก็บเกี่ยวนอกฤดู ตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ – เมษายน และสิงหาคม – ตุลาคม
การปลูก
(1) ปลูกได้ตลอดปี แต่ควรปลูกในฤดูแล้งช่วงเดือนมกราคม – เมษายน ซึ่งมีแสงแดดจ้าและไม่มีฝนชุก ดินยังมีความชุ่มชื้นเพียงพอแก่การเจริญเดิบโตในระยะแรกอยู่ ส่วนใหญ่มักปลูกเป็นแถวคู่ โดยฝังหน่อประมาณ 15 – 20 เซนดิเมตร และฝังหน่อให้ตั้งตรง หากปลูกในฤดูฝนควรฝังหน่อเอียง + ป้องกันน้ำขังในยอด ระยะะปลูกแตกต่างกันไปตามความเหมาะสมของแต่ละพื้นที่
(2) การเตรียมพันธุ์ มีการคัดขนาดแบ่งกลุ่มอย่างชัดเจนและมีขนาดเท่าๆกัน ปลูกเป็นแปลงๆหรือชุดๆ จะทำให้การเจริญเติบโดของต้นสม่ำเสมอกันทั้งแปลง สับปะรดจะแก่พร้อมกัน ง่ายต่อการประมาณการผลผลิตและเก็บเกี่ยว
ประวัติความเป็นมา
เมื่อประมาณ 50 ปีที่ผ่านมา สับปะรดพันธุ์ปัตตาเวียได้ถูกนำเข้ามาจากจังหวัดเพชรบูรณ์ โดยขนใส่ช้างมา 9 หน่อ ปลูกในตำบลห้วยมุ่นจนกลายพันธุ์เป็นพันธุ์ท้องถิ่น เนื่องจากสภาพดินอากาศของพื้นที่ทำให้สับปะรดห้วยมุ่น มีคุณลักษณะแตกต่างไปจากพันธุ์ดั้งเดิม คือ มีรสชาติเป็นสับปะรดฉ่ำ ไม่ระคายลิ้น อันเป็นเอกลักษณ์ของสับปะรดห้วยมุ่น ซึ่งเป็นสินค้าที่สร้างชื่อเสียงของจังหวัดอุตรติดถ์และเป็นที่นิยมของผู้บริโภคอย่างกว้างขวาง
ลักษณะภูมิประเทศ
ตำบลห้วยมุ่น อำเภอน้ำปาด จังหวัดวัดอุดรดิตถ์ ตั้งอยู่ติดชายแดนสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวโดยมีเทือกเขาหลวงพระบางเป็นพรมแดนธรรมชาติกั้นระหว่างไทยกับลาว พื้นที่ส่วนใหญ่จึงเป็นที่ลาดเนินเขา มีภูเขาเล็กๆกระจายทั่วไป ลักษณะดินเป็นดินร่วนปนดินทราย เกิดจากวัตถุตะกอนลำน้ำหรือวัตถุนำพามาจากบริเวณที่สูงทับอยู่บนชั้นดินที่สลายตัว ระบายน้ำได้ดี ระดับน้ำใต้ดินอยู่ลึกกว่า 1 เมตร ในฤดูแล้งมีความอุดมสมบรณ์ตามธรรมชาติ เหมาะสมในการปลูกพืชไร่ ไม้ผล ลักษณะภูมิอากาศในฤดูร้อนจะไม่มาก ฤดูหนาวจะหนาวเย็น ปริมาณน้ำฝนเฉลี่ย 1,300 มิลลิเมตร/ปีมีความสูงจากระดับน้ำทะเล 500 – 1,800 เมตร อุณหภูมิเฉลี่ย 27 องศาเซลเซียส