เปิดเคล็ดลับ..เลี้ยงสัตว์ในเมือง

“ก้องเกียรติ ถาดทอง” อดีตข้าราชการที่ผันตัวเองมาทำฟาร์มปศุสัตว์และเกษตรกรรมแบบผสมผสาน ผู้เปลี่ยนบ้านบนพื้นที่ไม่กี่ตารางวาในย่านบางเขน ให้กลายเป็นฟาร์มสัตว์ขนาดกะทัดรัด เต็มไปด้วยสิ่งมีชีวิตทั้งตัวเล็กตัวใหญ่ อีกทั้งยังสามารถทำได้ในพื้นที่ที่มีอยู่จำกัดแบบที่ใคร ก็คาดไม่ถึงว่าฟาร์มแห่งนี้อยู่ในกรุงเทพฯ

เมื่อกล่าวถึง “การทำเกษตรกรรม” คนส่วนใหญ่จะคิดว่าต้องมีพื้นที่กว้าง แต่บ้าน” ก้องเกียรติ”อยู่ในกรุงเทพฯ พื้นที่ว่างมีแค่รอบตัวบ้านเท่านั้น เขาเลยเริ่มศึกษาจากการสังเกต ทำไมตามทฤษฎีต้องขังไก่แบบนี้ ถ้าลดขนาดเล้าลงสักหน่อยจะมีผลอะไรไหม คือทุกอย่างต้องปรับเปลี่ยนให้เข้ากับวิถีของคนเมือง ใช้ประสบการณ์มาเป็นบทเรียนโดยใช้หลักเกษตรทฤษฎีใหม่ซึ่งเกี่ยวข้องกับเรื่องการจัดสรรพื้นที่ มีพื้นที่น้อย ผลิตได้น้อย

capture 20

แบบกรง กรงที่เลี้ยงแต่ละกรงใช้พื้นที่เพียง 2 x 2.5 x 2 เมตร โดยปล่อยพ่อพันธุ์3 ตัว ต่อแม่พันธุ์ราว 12-15 ตัวเป็นการเลี้ยงเพื่อจำหน่ายพันธุ์ แต่หากต้องการเลี้ยงเพื่อเก็บไข่กินอย่างเดียวก็อาจจะเลี้ยงเฉพาะตัวเมีย ซึ่งไก่ 1 ตัว สามารถให้ไข่ได้ถึง 250 ฟอง ต่อปี

capture 20240506 140413

สำหรับการเลี้ยงไก่นั้น เริ่มต้นใช้พ่อพันธุ์ 1 ตัว ต่อแม่พันธุ์ 5 ตัว และไก่จะเริ่มให้ไข่เมื่อมีอายุ 5-6 เดือน จากนั้นก็จะไข่เกือบตลอดทั้งปี อาจจะมีเว้นช่วงบ้างในช่วงไก่ไม่แข็งแรงแต่โดยเฉลี่ยจะให้ไข่ได้ 250-300 ฟอง และสามารถให้ไปได้ถึง 3 ปี จึงเริ่มปลดระวาง

ส่วนวัสดุรองใช้แกลบ ในช่วงฝนจะเปลี่ยนทุก 1 สัปดาห์เนื่องจากความชื้นมาก ส่วนในช่วงร้อนและหนาวจะเปลี่ยนทุก 2 สัปดาห์ในการเปลี่ยนแกลบแต่ละครั้ง “ก้องเกียรติ”ก็จะทำแกลบไปขายให้กับกลุ่มคนเมืองที่ปลูกผัก

ซึ่งปัจจุบัน”ก้องเกียรติ” เลี้ยงสัตว์ไว้มากมายหลายชนิด ชนิด ทั้งแพะ ห่าน เป็ด และไก่ โดยสร้างโรงเรือนเลี้ยงไก่ขึ้นมาให้แยกจากตัวบ้านเป็นอาคาร 2 ชั้น 5X10 เมตร ชั้น 2 ทำเป็นโรงเรือนแบบปิดโดยเทพื้นคอนกรีตรองด้วยแกลบหรือทรายใช้หลอดฟลูออเรสเซนต์ทดแทนแสงจากธรรมชาติ และติดพัดลมช่วยระบายอากาศ

โรงเรือนเลี้ยงไก่ควรตั้งตามแนวยาวทิศตะวันออก-ตะวันตก หากตั้งขวางแสงอาทิตย์ จะมีพื้นที่ให้ไก่หลบความร้อนจากแสงแดดได้น้อย โดยอาจตั้งเฉียงออกจากแนวทิศตะวันออก-ตะวันตกได้เล็กน้อย แต่ไม่ควรเกิน 7 องศา จำนวนไก่ที่เลี้ยงคำนวณง่ายๆ คือพื้นที่ 1 ตารางเมตรเหมาะกับการเลี้ยงไก่ได้ไม่เกิน 4-5 ตัว ตัวเรือนควรมีความมั่นคงแข็งแรง มีชายคายื่นยาวป้องกันแสงแดด ลม ฝน มีช่องเปิดให้อากาศถ่ายเทดี น้ำไม่ขัง เข้าไปทำความสะอาดง่าย ควรห่างจากบ้านพักอาศัย และไม่อยู่เหนือทางลมเพื่อป้องกันปัญหากลิ่นมูลไก่ สำหรับคนเมืองส่วนใหญ่นิยมเลี้ยงไก่ไข่มากกว่าไก่เนื้อ เพราะสามารถเก็บไข่รับประทานได้ทุกวัน

ไข่ไก่สด ๆ จากเล้ารสชาติอร่อยหากได้ลองกินแล้วจะติดใจจนอยากจะลองเลี้ยงไก่ไว้เก็บไข่กินเอง ระยะหลังมานี้หลายบ้านก็เริ่มหันมาเลี้ยงไก่ไข่ไว้ในครัวเรือน เพื่อที่จะได้เก็บไข่ไก่สดๆ ไว้รับประทานทุกวัน นอกจากจะประหยัดค่าใช้จ่ายแล้วยังมั่นใจได้ถึงคุณภาพของไข่ว่าสดใหม่สะอาด สำหรับไก่ไข่มีสายพันธุ์ให้เลือกมากมาย แต่ละพันธุ์ให้ปริมาณไข่แตกต่างกันออกไป ไก่ไข่บางชนิดมีลวดลายสวยงามจนเลี้ยงไว้ดูเล่นได้ สำหรับพันธุ์ที่นิยมได้แก่

capture 20240506 141325โร
capture 20240506 152806บาร์
ใหม่
เอามั๊ย
capture 20240506 153259ไฮบริด

ข้อดีของการทำเกษตรกรรมในเมืองคือ เรามีผลผลิตออกมาและสามารถส่งให้ตลาดได้เลย โดยไม่มีค่าขนส่งทางไกล ความต้องการก็เยอะตาม อย่างมูลสัตว์ก็มีกลุ่มเกษตรกรในเมืองที่เขาปลูกต้นไม้มารับซื้อไปทำปุ๋ยอินทรีย์ เป็นวัฏจักรที่จบอยู่ในเมือง

“ทุกวันนี้ผมโพสต์ขายผลผลิตต่างๆ ทางเฟซบุ๊กลูกค้าอยากดื่มนมแพะสดๆ เขาก็ขับรถมารับถึงที่บ้านซึ่งก็นับว่าโชคดีที่เกษตรกรรุ่นใหม่อย่างเรามีเทคโนโลยีช่วยอำนวยความสะดวก ผมเลยมองว่าเกษตรกรรมเป็นอาชีพที่ไม่มีวันตาย เพราะเป็นไปไม่ได้ที่จะไม่มีการผลิตอาหาร มนุษย์เป็นสิ่งมีชีวิต ดังนั้น ไม่แปลกหากเราจะมีความสุขเมื่อได้ใกล้ชิดธรรมชาติ การที่เราได้เลี้ยงสัตว์ได้ลงมือปลูกผักเฝ้าดูมันเติบโตงอกงาม แค่นี้ก็สุขใจแล้ว มีคนถามว่าอยากขยับขยายออกไปเป็นฟาร์มที่มีพื้นที่
กว้าง ๆ ในต่างจังหวัดไหม จริงๆ ผมชอบอยู่ในเมืองที่มีสิ่งอำนวยความสะดวก โดยเปลี่ยนการดำเนินวิถีชีวิตให้ใกล้เคียงกับความเป็นอยู่แบบชนบทมากกว่า แต่ละคนก็มีรูปแบบความสุขที่แตกต่างกัน บางคนใช้เงินซื้อข้าวของเพื่อซื้อความสุข บางคนใช้เงินไปเที่ยวเพื่อแลกความสุข แต่ความสุขของผมคือการได้อยู่กับสัตว์ อย่างที่บอก จะทำอะไรต้องเริ่มจากใจรัก ตรงนี้ผมเอามาจากชีวิตจริง ประสบการณ์จริงทั้งนั้น ผมไม่ได้เรียนด้านการเกษตรมาโดยตรง ส่วนตัวจบศิลปกรรมมา ผมจะเน้นไปทางปั้น ทางวาด แต่ความเป็นจริงแล้วมันจะไม่ค่อยมีโอกาสได้ใช้เท่าไหร่ นานๆ ทีผมจะปั้นงาน จะได้วาดรูป ต้องว่างจริงๆ ถึงจะได้ทำ แต่ถามว่าเราชอบศิลปะไหม ใจรักไหม ผมก็มีใจรักนะ ผมเป็นคนชอบหลายอย่างนะ แต่เราจะเลือกว่าอะไรที่เรามีความสุขที่สุด เราจะจดไว้ว่าเราชอบอะไร แล้วก็เรียงลำดับว่าอันไหนเราชอบมากที่สุด สบายใจที่สุด คำตอบก็คือ “เกษตรกร” ซึ่งเราทำมันก็จะมีความสุขตามมา คือผมมองว่าเราทำอะไรก็แล้วแต่ที่มันใช่สำหรับเรา ทำไปเถอะ เดี๋ยวมันจะดีเอง”ก้องเกียรติ กล่าวปิดท้าย