การเกษตรแบบประณีตเป็นที่สนใจกันมากในปัจจุบัน เพราะทำจากเล็กไปหาใหญ่ จากง่ายไปหายาก
โดยเฉพาะเกษตรกรที่มีที่ดินน้อย ผู้ที่มีเวลาน้อย มีความรู้ทางการเกษตรน้อย มีทุนน้อย มีปริมาณน้ำน้อย ขอเน้นว่า “จะทำอย่างไรจึงจะให้พื้นที่น้อยๆ เกิดประโยชน์สูงสุด”
ขั้นแรกก็สำรวจพื้นที่ที่มีอยู่ และคิดว่าเราต้องการอะไรจากพื้นที่นั้น สำรวจทรัพยากรที่มีอยู่ เช่น ทิศทางแสง วัตถุดิบและทุนทรัพย์ แล้วร่างแบบลงในกระดาษว่าจะปลูกอย่างไรให้ได้ความหลากหลายในพื้นที่นั้น แล้วจึงลงมือปฏิบัติในพื้นที่ 1 ตารางเมตร ถ้าวางระบบดี จะสามารถปลูกพืชได้ไม่ต่ำกว่า 35 ชนิด โดยเลียนแบบป่าธรรมชาติ ซึ่งพืชจะเกื้อกูลกันโดยไม่แย่งอาหารกัน
การปลูกแบบเกษตรประณีต 1 ตารางเมตร
1) ปลูกกล้วยเป็นพืชนำในแปลง โดยให้นำกล้วยลงปลูกบริเวณตรงกลางของแปลงพื้นที่ 1 ตารางเมตร เพราะว่ากล้วยเป็นพืชที่จะให้ร่มเงาและช่วยเก็บความชื้นให้ดินและต้นไม้
2) ปลูกไม้ผล ไม้ยืนต้น ไม้ใหญ่ เช่น อาจเลือกปลูก ยางนา หรือไม้ยืนต้นอื่น ๆ หรือเลือก มะรุม ขี้เหล็ก แคป่า รวมถึงผลไม้ เช่น ขนุน กระท้อน มะขาม มะกอกน้ำ น้อยหน่า ทับทิม และอื่น ๆ
3) ปลูกแซมด้วยพืชล้มลุกตระกูลพืชหัว หรือตระกูลเถาวัลย์ เป็นพืชล้มลุกที่ปลูกใต้ร่มไม้ใหญ่ โดยไม่ต้องใช้น้ำมาก สามารถเริ่มจาก 1 ตารางเมตร ถือเป็นการจัดการแปลงพืชเศรษฐกิจ ที่สำคัญเป็นพืชที่ใช้น้ำน้อย
4) ปลูกไม้สมุนไพร ไม้สวยงาม พืชผักต่าง ๆ ที่ต้องการ เช่น ชะพลู มะเขือพวง มะเขือเทศ ยี่หร่า กุยช่าย โหระพา หอม สะระแหน่ มะกรูด มะละกอ มันเทศ พลูคาว แตงกวา และพริกในบริเวณเดียวกัน สามารถรดน้ำใส่ปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก ได้พร้อมๆ กัน ในเวลาเดียวกัน
เป้าหมาย
การทำเกษตรประณีต 1 ตารางเมตร คือ การวางแผนให้วิถีชีวิตมั่นคง ด้วยการปลูกไม้ต่อเนื่อง 2-3 ปี ปลูกไม้ยืนต้น ไม้ผล ปลูกผักหมุนเวียนได้กินใบอ่อน ได้ไม้ยืนต้นเพื่อการก่อสร้างที่อยู่อาศัยและขายเป็นพืชเศรษฐกิจ
