หลักสูตรอบรมเรียนรู้และฝึกปฏิบัติการเลี้ยงชันโรงและแปรรูปผลิตภัณฑ์จากน้ำผึ้งชันโรง เป็นหนึ่งในโครงการ การพัฒนาเชิงพื้นที่เพื่อยกระดับเศรษฐกิจฐานราก เชื่อมโยงการผลิต การจัดการ และการตลาด ตำบลไพรวัน อำเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส ด้วยการนำเทคโนโลยีและนวัตกรรม เข้ามาช่วยในการบริหารจัดการ ตั้งแต่การผลิต การแปรรูป และการตลาด เป็นความร่วมมือระหว่างสถาบันส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมปิดทองหลังพระ สืบสานแนวพระราชดำริ จังหวัดนราธิวาส หน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนาระดับพื้นที่ (บพท.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.)
ตำบลไพรวันของอำเภอตากใบมีการเลี้ยงชันโรงเป็นอาชีพอยู่เดิม มีการจัดตั้งเป็นกลุ่มวิสาหกิจชุมชนกลุ่มชันโรงบ้านไพรวัน เพื่อรับซื้อน้ำผึ้งชันโรงจากเกษตรกรผู้เลี้ยงในพื้นที่ของตนเอง น้ำผึ้งชันโรงยังสามารถพัฒนาผลิตภัณฑ์ที่หลากหลาย ที่จะช่วยยกระดับเศรษฐกิจของชุมชนได้ “ซึ่งเกษตรกรที่เลี้ยงชันโรงอยู่แล้ว จะต่อยอดอาชีพได้ง่าย”
ในจังหวัดนราธิวาสมีผู้เลี้ยงชันโรงกว่า 5,000 ราย ที่เป็นเครือข่ายกัน และมีโอกาสที่จะผลิตน้ำผึ้งได้ตามที่ตลาดต้องการ แต่ที่มีความพิเศษมากกว่านั้น คือน้ำผึ้งชันโรงจากแหล่งที่มีดอกเสม็ดขาว ซึ่งพบว่า มีสารประกอบป้องกันโรคมะเร็ง และโรคอัลไซเมอร์ จากงานวิจัยของมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์ ที่อยู่ระหว่างการรับรองผลการวิจัย ซึ่งในพื้นที่ตำบลไพรวัน หมู่ที่ 3, 4, 7 และ 9 มีต้นเสม็ดจำนวนมากเป็นความต่างและจุดขายได้
การเลี้ยงชันโรงไม่ต้องใช้เงินลงทุนสูง แปรรูปผลิตภัณฑ์ได้หลากหลาย ช่วยเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจ และยังสามารถขยายผลจากระดับหมู่บ้าน ไปในระดับตำบล อำเภอ จังหวัดนราธิวาส จนถึงระดับภูมิภาค 3 จังหวัดชายแดนใต้ผลิตภัณฑ์จากน้ำผึ้งชันโรง และชัน หรือ พรอพอลิส สามารถนำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ได้หลายอย่างเพิ่มมูลค่าให้กับน้ำผึ้งชันโรงได้มากขึ้น เป็นช่องทางการสร้างรายได้ที่มั่นคงให้กับเกษตรกรในพื้นที่ได้ในอนาคต
คณะทำงานสนับสนุนโครงการการพัฒนาเชิงพื้นที่เพื่อยกระดับเศรษฐกิจฐานราก เชื่อมโยงการผลิต การจัดการ และการตลาด ตำบลไพรวัน จึงได้จัดทำหลักสูตรอบรมเรียนรู้และฝึกปฏิบัติการเลี้ยงชันโรงและแปรรูปผลิตภัณฑ์จากน้ำผึ้งชันโรง ขึ้นระหว่างวันที่ 2-3 สิงหาคม 2566 มีเกษตรกรเข้าร่วม 62 คน จากทั้ง 10 หมู่บ้านใน ตำบลไพรวัน การอบรมแบ่งเป็น 2 รุ่น ๆ ละ 1 วัน โดยวิทยากรนางเนตนภา บุญหา ประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชนกลุ่มชันโรงบ้านไพรวัน
ผู้เข้ารับการอบรมอาชีพ สามารถนำความรู้เกี่ยวกับการขยายพันธุ์และการเลี้ยงชันโรงในพื้นที่การเกษตรของตนเอง มาพัฒนาเป็นอาชีพเลี้ยงผึ้งชันโรง นอกเหนือจากการเลี้ยงเพื่อผสมเกสรพืชต่าง ๆ ที่ช่วยทำให้ผลผลิตงอกงาม แล้วยังจะได้มีทักษะในการบรรจุภัณฑ์ และการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากน้ำผึ้งชันโรงอย่างครบวงจร เช่น สบู่สกัดเย็น พิมเสนน้ำเป็นต้น เป็นรายได้เสริมให้กับเกษตรกรได้อีกทางหนึ่ง
กิจกรรมนี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการ การพัฒนาเชิงพื้นที่เพื่อยกระดับเศรษฐกิจฐานราก เชื่อมโยงการผลิต การจัดการ และการตลาด ตำบลไพรวัน อำเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาสที่สถาบันปิดทองหลังพระได้รับงบประมาณจากหน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนาระดับพื้นที่ (บพท.) มาดำเนินงานในพื้นที่
