กรมวิชาการเกษตรได้พัฒนาชีวภัณฑ์ที่มีประสิทธิภาพในการควบคุมโรคและแมลงศัตรูพืช มีความปลอดภัยสูง ต่อมนุษย์ สัตว์ พืช และ สิ่งแวดล้อมตามนโยบายของนางสาวมนัญญา ไทยเศรษฐ์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ที่ได้สั่งการให้กรมวิชาการเกษตรขับเคลื่อนการใช้ชีวภัณฑ์ทดแทนการใช้สารเคมีทางการเกษตรเพื่อให้เกษตรกรลด ละ เลิก การใช้สารเคมี เพื่อความปลอดภัยต่อเกษตรกร ผู้บริโภค และสิ่งแวดล้อม
ปัจจุบันกรมวิชาการเกษตรได้ขับเคลื่อนการใช้ชีวภัณฑ์ทดแทนการใช้สารเคมีทางการเกษตร โดยถ่ายทอดสู่เกษตรกรส่งเสริมให้เกษตรกรใช้และผลิตขยายชีวภัณฑ์เอง ทำให้ได้ผลผลิตพืชที่ปลอดภัยจากสารพิษตกค้าง ลดต้นทุน เพิ่มแหล่งผลิตพืชปลอดภัยในระบบเกษตรดีที่เหมาะสม (GAP) และส่งเสริมระบบเกษตรปลอดภัยด้วยเกษตรอินทรีย์
โดย “ชีวภัณฑ์” ของกรมวิชาการเกษตรที่ได้ถ่ายทอดเทคโนโลยีสู่เกษตรกรปลูกไม้ผล และพืชผัก สามารถป้องกันได้ทั้ง แมลงศัตรูพืช และ โรคพืช ดังนี้
ราเขียวเมตาไรเซียม มีความจำเพาะเจาะจงในการเข้าทำลายของด้วงแรดซึ่งเป็นศัตรูที่สำคัญในมะพร้าวและพืชตระกูลปาล์ม สามารถทำลายด้วงแรดได้ทั้งในระยะตัวหนอน ดักแด้ และตัวเต็มวัย
โปรโตซัวกำจัดหนู ใช้ในการกำจัดทั้งหนูบ้านและหนูศัตรูพืช
เชื้อราไตรโคเดอร์มา ใช้ควบคุมโรคตายพรายของกล้วย
ไส้เดือนฝอย ศัตรูแมลงชนิดผงใช้ควบคุมแมลงศัตรูพืชได้หลายชนิด เช่น ด้วงหมัดผัก หนอนเจาะเห็ด หนอนกินใต้ผิวเปลือกลองกอง และด้วงงวงมันเทศ เป็นเชื้อแบคทีเรียบีทีเป็นเชื้อแบคทีเรียที่ใช้ในการควบคุมหนอนผีเสื้อศัตรูพืช เช่น หนอนใยผัก หนอนเจาะสมอฝ้าย หนอนเจาะยอดกะหล่ำ หนอนกระทู้ผัก หนอนกระทู้หอม และหนอนหัวดำมะพร้าว เป็นต้น
ไวรัสเอ็นพีวี ใช้ควบคุมศัตรูพืชได้ 3 ชนิด ได้แก่ ไวรัส เอ็นพีวี หนอนกระทู้ผัก ไวรัส เอ็นพีวี หนอนกระทู้หอม และไวรัส เอ็นพีวี หนอนเจาะสมอฝ้าย
เชื้อแบคทีเรียบีเอส ใช้ควบคุมโรคแอนแทรคโนสในพริก มะม่วง ควบคุมโรคใบจุดพืชตระกูลกะหล่ำ และควบคุมโรคเหี่ยวจากแบคทีเรีย Ralstonia solanacearum
เห็ดเรืองแสงสิรินรัศมี ใช้ควบคุมไส้เดือนฝอยรากปมในพืชผัก ไม้ผล และพืชไร่ และ โรครากเน่าโคนเน่าของทุเรียน
มวนพิฆาต ใช้ในการควบคุมหนอนศัตรูพืชได้หลายชนิดโดยเฉพาะศัตรูพืชในกลุ่มหนอนผีเสื้อ เช่น หนอนกระทู้ผัก หนอนกระทู้หอม หนอนเจาะสมอฝ้าย หนอนแก้วส้ม หนอนหัวดำมะพร้าว หรือแม้กระทั่งศัตรูพืชในระยะดักแด้
แตนเบียนไข่ ใช้ในการควบคุมแมลงศัตรูพืชหลายชนิดในระยะไข่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เช่น หนอนเจาะสมอฝ้าย หนอนกออ้อย หนอนเจาะลำต้นข้าวโพด หนอนใยผัก หนอนคืบกะหล่ำปลี หนอนคืบ หนอนแก้วส้ม และหนอนกอแถบลาย เป็นต้น
แตนเบียนอะซีโคเดสฮิสไพนารัม เป็นแตนเบียนที่มีประสิทธิภาพใช้ในการควบคุมหนอนแมลงดำหนามมะพร้าว
แตนเบียนเตตระสติคัสบรอนทิสปี้ สามารถเข้าทำลาย หนอนแมลงดำหนามมะพร้าว วัยที่ 4 และดักแด้แมลงดำหนามมะพร้าว แต่จะชอบเบียนระยะดักแด้มากที่สุด
แตนเบียนโกนิโอซัสนีแฟนติดิส เป็นแมลงศัตรูธรรมชาติที่มีความเฉพาะเจาะจงต่อแมลงอาศัยใช้ในการควบคุมหนอนหัวดำมะพร้าว
แตนเบียนอะนาไกรัสโลเปไซ เป็นแตนเบียนที่ใช้ในการควบคุมเพลี้ยแป้งมันสำปะหลังสีชมพู
แมลงช้างปีกใส เป็นแมลงห้ำที่มีประโยชน์ช่วยกำจัดศัตรูพืชที่มีขนาดเล็ก ได้แก่ เพลี้ยแป้ง เพลี้ยอ่อน เพลี้ยไฟ เพลี้ยหอย ตัวอ่อนแมลงหวี่ขาว หนอนตัวเล็ก ๆ ไรแดง และไข่ของแมลงศัตรูพืชหลายชนิด เฉพาะตัวอ่อนของแมลงช้างปีกใสเท่านั้นที่มีพฤติกรรมการเป็นตัวห้ำ
แมลงหางหนีบสีดำ เป็นศัตรูธรรมชาติที่สำคัญอีกชนิดหนึ่ง สามารถใช้ควบคุมไข่และตัวหนอนของผีเสื้อชนิดต่าง ๆ เช่น หนอนกออ้อย รวมถึง เพลี้ยอ่อน และแมลงขนาดเล็กชนิดอื่นที่มีลำตัวอ่อนนิ่ม
“เกษตรกรที่ได้รับการถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตชีวภัณฑ์อย่างง่ายสามารถผลิตชีวภัณฑ์และนำไปใช้เองในการผลิตพืชปลอดภัย และเกษตรอินทรีย์ ทำให้สามารถลดต้นทุนการผลิตพืชลงไม่น้อยกว่าร้อยละ 25 และสร้างรายได้สุทธิเพิ่มขึ้นเฉลี่ยร้อยละ 30-40 และสามารถลดการใช้สารเคมีทางการเกษตรลงได้ไม่น้อยกว่า ร้อยละ 20-30 เกษตรกรหรือผู้ที่สนใจสามารถติดต่อสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับ “สารชีวภัณฑ์” ได้ที่สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช กรมวิชาการเกษตร โทรศัพท์ 0-2 579 5583 ต่อ 116 หรือ 117
