“ลำไยเบี้ยวเขียวลำพูน” ( Lamphun Biao Khiao Longan ) จังหวัดลำพูน ของดีที่1ปีจะมีผลผลิตออกสู่ตลาดสักครั้ง แถมยังได้รับสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์หรือGIไทย ถึงความโดดเด่นของลำไยเบี้ยวเขียวลำพูน (Lamphun Biaokhiao Longan)
“ลำไยเบี้ยวเขียวลำพูน” หมายถึง ลำไยพันธุ์เบี้ยวเขียวป่าเส้า ลักษณะผลกลม ผิวเปลือกขรุขระ สีน้ำตาลปนเขียว เนื้อมีสีขาวขุ่น แห้ง แน่น รสชาติหวานหอม เมล็ดสีดำมันกลมและแบนด้านข้าง ปลูกในพื้นที่ 6 ตำบลของอำเภอเมือง จังหวัดลำพูน ได้แก่ ตำบลหนองช้างคืน ตำบลอุโมงค์ ตำบลเหมืองง่า ตำบลต้นธง ตำบลริมปิง และตำบลประตูป่า
โดยฤดูกาลผลิตให้ผลผลิตปีละ 1 ครั้ง คือ ในช่วงเดือนกรกฎาคม – เดือนกันยายน และในทุกๆปี จะมีการจัดงาน“เทศกาล วันลำไย ลำพูน” เป็นประจำทุกปี ในเดือนสิงหาคม เพื่อเป็นการเผยแพร่ รวมถึงการอนุรักษ์วิถีชีวิตท้องถิ่น ที่เกี่ยวกับลำไยของจังหวัดลำพูนแก่นักท่องเที่ยว
ลำไยเบี้ยวเขียวลำพูน เป็นสินค้า GI ไทยที่มีชื่อเสียง ด้วยคุณภาพความอร่อยที่เป็นเอกลักษณ์ เนื่องจากพื้นที่ปลูกและพัฒนาลำไยมาเป็นเวลากว่า 100 ปี พื้นที่เพาะลำไยเบี้ยวเขียวลำพูน เป็นพื้นที่ราบลุ่มแม่น้ำ และที่ราบขั้นบันไดระดับต่าง ๆ ช่วงฤดูหนาวมีอุณหภูมิต่ำ เหมาะต่อการแทงช่อดอกลำไย ส่งผลให้ลำไยเบี้ยวเขียวลำพูนกลายเป็นสินค้าที่ได้รับนิยมของผู้บริโภคในประเทศ
สำหรับผู้ที่ต้องการปลูกไม่ยากเลย โดยการเตรียมกิ่งพันธุ์คัดเลือกกิ่งพันธุ์เบี้ยวเขียวป่าเส้า ที่ได้จากการตอนกิ่งพันธุ์จากต้นที่ออกดอกติดผลสม่ำเสมอและปลอดโรค เป็นกิ่งพันธุ์ที่สมบูรณ์ หรือมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางกิ่งไม่ต่ำกว่า 2.5 เซนติเมตร และมีรากงอกสม่ำเสมอ
วิธีการปลูก
นำกิ่งพันธุ์ปลอดโรคที่เตรียมไว้ปลูกในหลุมปลูกที่มีความลึก 10-15 เซนติเมตร และนำดินผสมอินทรียวัตถุมาโรยกลบบริเวณโคนต้นให้มีฐานกว้าง 1 เมตร สูงจากพื้นดิน 30–50 เซนติเมตร เพื่อให้เกิดการระบายน้ำไม่ให้ท่วมขังต้นลำไยในช่วงน้ำขึ้น ระยะการปลูก 4×4 เมตร หรือมากกว่าตามความเหมาะสมของพื้นที่
ส่วนการดูแลรักษา
เมื่อการตัดแต่งกิ่ง แบ่งเป็น 2 ระยะ คือ ระยะตัดแต่งกิ่งต้นอายุ 1–3 ปี ให้ตัดแต่งกิ่งที่ยังไม่ให้ผลผลิต จะตัดแต่งทรงต้นให้มีลักษณะเป็นทรงกลม และระยะตัดแต่งกิ่งต้นอายุ 4–10 ปี ให้ตัดแต่งกิ่งหลังการเก็บเกี่ยว โดยตัดกิ่งกลางทรงพุ่มที่อยู่ในแนวตั้งออกจนเหลือตอกิ่งเพื่อเปิดกลางทรงพุ่มให้ได้รับแสงมากขึ้น และควบคุมระดับความสูงไม่เกิน 3 เมตร เพื่อสะดวกในการดูแลและเก็บเกี่ยวผลผลิต การให้น้ำ ให้น้ำสัปดาห์ละ 2 ครั้งการดูแลรักษาหลังการติดผล ตัดแต่งช่อให้มีผลเหลือต่อช่อ 60–70 ผล ใช้ไม้ค้ำกิ่งที่ติดผลเพื่อป้องกันกิ่งฉีกหักจากพายุลมแรง
การเก็บเกี่ยวลำไยเบี้ยวเขียวลำพูน จะให้ผลผลิตปีละ 1 ครั้ง คือ ในช่วงเดือนกรกฎาคม–กันยายน โดยเริ่มเก็บเกี่ยวได้ครั้งแรกเมื่อต้นลำไยอายุ 3 ปี จะเลือกเก็บช่อผลที่สุกแก่ ซึ่งมีลักษณะผลกลม สีของเปลือกน้ำตาลปนเขียว ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางตั้งแต่ 25 มิลลิเมตรเป็นต้นไป และเก็บเกี่ยวโดยการหักช่อผล
