ร้อยเอก ธรรมนัส พรหมเผ่า รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เป็นประธานในพิธีมอบกรรมสิทธิ์และไถ่ชีวิตโคในโครงการธนาคารโค-กระบือเพื่อเกษตรกรตามพระราชดำริ เพื่อน้อมสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และเนื่องในวันชาติ และวันพ่อแห่งชาติ 5 ธันวาคม 2566 ณ ลานสุขภาพหลังเทศบาลเมืองพะเยา จังหวัดพะเยา ซึ่งกระทรวงเกษตรฯ โดยกรมปศุสัตว์ได้จัดพิธีมอบกรรมสิทธิ์และไถ่ชีวิตโคโครงการธนาคารโค-กระบือเพื่อเกษตรกรตามพระราชดำริเพื่อน้อมสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร วันชาติ และวันพ่อแห่งชาติ โดยมีกิจกรรมดำเนินการ 2 กิจกรรม ประกอบด้วย 1) การมอบกรรมสิทธิ์โค-กระบือแก่เกษตรกรที่ปฏิบัติตามเงื่อนไขของโครงการธนาคารโค-กระบือเพื่อเกษตรกร ตามพระราชดำริ จำนวน 69 ราย และ 2) การไถ่ชีวิตโคเพศเมีย จำนวน 120 ตัว โดยกรมปศุสัตว์จะนำไปให้ความช่วยเหลือแก่เกษตรกรภายใต้ระเบียบและหลักกณฑ์ของโครงการธนาคารโค-กระบือเพื่อเกษตรกร ตามพระราชดำริ
ทั้งนี้ โครงการธนาคารโค-กระบือเพื่อเกษตรกร ตามพระราชดำริ เป็นหนึ่งในโครงการพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ซึ่งกรมปศุสัตว์รับสนองพระราชดำริดำเนินการมาตั้งแต่ปีพุทธศักราช 2522 เพื่อช่วยเหลือเกษตรกรให้มีโค-กระบือไว้ใช้แรงงาน และเพิ่มผลผลิตทางการเกษตร ซึ่งจากการดำเนินงานที่ผ่านมา กรมปศุสัตว์ได้ให้ความช่วยเหลือเกษตรกรไปแล้วกว่า 368,815 ราย โดยจังหวัดพะเยาได้ให้ความช่วยเหลือเกษตรกรทั้งหมดจำนวน 1,653 ราย
ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2566 ได้มอบกรรมสิทธิ์โค-กระบือให้แก่เกษตรกรในพื้นที่จังหวัดพะเยา เป็นกรรมสิทธิ์แม่โคและแม่กระบือ จำนวน 389 ตัว คิดเป็นมูลค่า 10,503,000 บาท โครงการธนาคารโค-กระบือเพื่อเกษตรกร ตามพระราชดำริ ถือได้ว่าเป็นโครงการที่สามารถแก้ไขปัญหาความยากจนของเกษตรกร โดยการน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาปรับใช้ในการดำเนินงาน ประกอบกับมีการทำงานบูรณาการร่วมกันในพื้นที่อย่างเป็นระบบ สนับสนุนให้มีการรวมกลุ่มเกษตรกรและให้ชุมชนมีส่วนร่วมในการบริหารโครงการ เพื่อให้เกิดความเข้มแข็ง ตลอดจนมีการต่อยอดการใช้ประโยชน์ เช่น การใช้มูลสัตว์เป็นปุ๋ยในไร่นา และการอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีในท้องถิ่น เป็นต้น
สำหรับโคเพศเมีย จำนวน 120 ตัว ที่ได้รับการไถ่ชีวิตในวันนี้ กรมปศุสัตว์จะนำไปให้ความช่วยเหลือเกษตรกรตามระเบียบและหลักเกณฑ์ของโครงการธนาคารโค-กระบือเพื่อเกษตรกร ตามพระราชดำริ ในพื้นที่ 4 อำเภอของจังหวัดพะเยา ได้แก่ อำเภอแม่ใจ อำเภอเชียงคำ อำเภอดอกคำใต้ และอำเภอเชียงม่วน
